Classis Noord-Holland

Zwart gat

Onlangs werd de eerste foto gepresenteerd van een zwart gat in onze Melkweg. Een zwart gat is een gebied in de ruimte waar een enorme massa in een oneindig klein punt samengeperst wordt. De zwaartekracht is er zo sterk dat zelfs licht niet kan ontsnappen. Een gitzwart gat dus.

Mogelijk denkt u nu dat ik bijklus in de natuurkunde en bent u onder de indruk. Dat is dan ten onrechte, want het gaat mijn pet ver te boven. Toch sloeg ik wel aan op het bericht. Ik herken namelijk iets van onze samenleving, waarin ook steeds meer zwarte gaten lijken te ontstaan.

Ik doel op wat genoemd wordt: cancel-cultuur. Daarin worden mensen genadeloos afgerekend op hun misstappen. Een recent voorbeeld is Johan Derksen en zijn onthullingen bij Vandaag Inside. Ik hoef niet in details te treden, u weet waar het om gaat.

De gevolgen waren enorm. Adverteerders stapten op, het programma moest stoppen (dat het zou terugkeren was voorspelbaar). De theatershow van Derksen was en is nergens meer welkom en voor zijn vele muziekprogramma’s op de radio hoeft hij ook niet meer te komen.

Hij is niet de enige. Ali B. en Marco Borsato zitten al geruime tijd thuis. Glennis Grace ook. Lil Kleine is van Spotify gehaald. Allemaal beschuldigd, veroordeeld door de media, en afgefakkeld. Zonder dat er sprake is van een rechtsgang verdwenen allen in een zwart gat. Gecanceld.

Begrijp mij goed: het woord wansmaak is niet eens voldoende om te beschrijven wat Derksen vertelde. En hoe er daarna om gelachen werd. En als de beschuldigingen tegen anderen die hierboven genoemd zijn waar zijn, is dat niet minder dan een ramp voor de slachtoffers.

Dus zeker: woorden moeten soms weersproken worden. En geen twijfel: daden die strafbaar zijn moeten worden bestraft. Maar daarover gaat de rechter. En verder is ook een dader een mens. Dat is een principe van een rechtsstaat. En daarom maken we onderscheid tussen daad en dader. Boycotten, compleet uitsluiten, mensen volledig cancelen hoort daar niet bij.

Het onderscheid tussen mens en misstap leren wij uit de bijbel. Talloze malen zien we hoe de daad veroordeeld wordt, maar een mens weer overeind geholpen. Een ontroerend voorbeeld is de vrouw beticht van overspel. Als alle omstanders zijn weggegaan - met kluiten boter op het hoofd - zegt Jezus haar: ‘Ook ik veroordeel je niet. Ga verder met leven, maar zondig niet meer.’

Da’s geen zwart gat. Dat is licht aan de einder.

Mocht daaraan behoefte bestaan, dan kunt u zonder toestemming de column overnemen in kerkblad of op website